Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει πολλαπλές βλαπτικές επιπτώσεις στο κυοφορούμενο έμβρυο και αργότερα στο παιδί. Πλήθος βλαπτικών ουσιών που υπάρχουν στο καπνό του τσιγάρου περνούν εύκολα το φραγμό του πλακούντα, μπαίνουν στην εμβρυϊκή κυκλοφορία και φθάνουν στους ιστούς του εμβρύου, όπου ασκούν τοξική επίδραση. Έμβρυα των οποίων οι μητέρες καπνίζουν εμφανίζουν χρόνια έλλειψη οξυγόνου, απαραίτητου συστατικού για την επιβίωση και ανάπτυξη των ιστών, καθυστέρηση της ανάπτυξης, πολλαπλές ενδοκρινικές διαταραχές και βλάβες του αναπτυσσόμενου εγκεφάλου που παραμένουν και μετά τη γέννηση. Τα παιδιά αυτά κατά τη γέννηση έχουν μικρότερο βάρος σώματος, μήκος και περίμετρο κεφαλής, που δείχνει ανεπαρκή ανάπτυξη του εγκεφάλου. Μετά τη γέννησή τους εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο για πρόκληση αιφνίδιου θανάτου, εκδήλωσης ήπιας νοητικής καθυστέρησης, διαταραχών της συμπεριφοράς και αυξημένης αρτηριακής πίεσης (Beratis και συν. 1996• Button και συν. 2007). Είναι γενικώς αποδεκτό ότι η έκθεση του εμβρύου στον καπνό του τσιγάρου αποτελεί σημαντική παράγοντα νοσηρότητας και θνησιμότητας του εμβρύου και του παιδιού.
Μελέτη που πραγματοποιήθηκε, με συμμετοχή μου, στην Ψυχιατρική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών (Stathopoulou, Beratis & Beratis, 2013) έδειξε ότι το 43,4% των μητέρων των ασθενών με σχιζοφρένεια κάπνιζαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενώ μόνο 21,7% των μητέρων υγειών ατόμων, της ίδιας ηλικίας και φύλου, από το γενικό πληθυσμό κάπνιζαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι ο κατά το διπλάσιο έναντι του γενικού πληθυσμού αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης σχιζοφρένειας από το καπνό του τσιγάρου είναι ανεξάρτητος από την επίδραση άλλων επιβαρυντικών παραγόντων για εκδήλωση της νόσου. Σημαντικό εύρημα της μελέτης ήταν επίσης το ότι οι ασθενείς με σχιζοφρένεια, των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν κατά την εγκυμοσύνη παρουσίαζαν μεγαλύτερη βαρύτητα των αρνητικών συμπτωμάτων, τα οποία είναι αυτά που προκαλούν τη μεγαλύτερη δυσλειτουργία και επιβάρυνση της μακρόχρονης πορείας των ασθενών. Δεδομένου ότι το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη είναι ευρέως διαδεδομένο, η έκθεση των εμβρύων στο καπνό του τσιγάρου εμφανίζεται να είναι ένας σημαντικός νευροαναπτυξιακός περιβαλλοντικός παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης της σχιζοφρένειας, ο οποίος μπορεί να προληφθεί.
Βιβλιογραφία
Beratis NG, Panagoulias D, Varvarigou A. (1996). Increased blood pressure in neonates and infants whose mothers smoked during pregnancy. J Pediatr., 128, 806-812.
Button TM, Maughan B, McGuffin P. (2007). The relationship of maternal smoking to psychological problems in the offspring. Early Hum Dev., 83, 727-732.
Stathopoulou A, Beratis IN, Beratis S. (2013). Prenatal tobacco smoke exposure, risk of schizophrenia, and severity of positive/negative symptoms. Schizophrenia Research, 148, 105-110.
Ίων Μπεράτης, MSc, PhD
Ψυχολόγος-Νευροψυχολόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια